Một sinh viên khoa học máy tính viết cho tôi: “Mọi người bảo em rằng để là nhà doanh nghiệp, em cần có nền tảng kĩ thuật giỏi để phát minh ra những thứ mới nhưng để bắt đầu một công ti, em cần có nền tảng doanh nghiệp để phát kiến. Em bị lẫn lộn về các thuật ngữ phát minh và phát kiến. Em muốn bắt đầu công ti riêng của em sau khi tốt nghiệp như anh hùng của em là Steve Jobs. Xin thầy giúp cho.”
Đáp: Có khác biệt giữa phát minh và phát kiến. Phát minh là việc sáng tạo ra sản phẩm hay công nghệ mới. Phát kiến là việc sáng tạo ra một thị trường mới, giá trị mới từ sản phẩm hiện có. Là nhà doanh nghiệp là việc nhận ra cơ hội khi nó tới và sẵn sàng nắm lấy nó.
Anh hùng của bạn, Steve Jobs KHÔNG phải là nhà phát minh mà là nhà phát kiến. Ông ấy không phát minh ra cái gì nhưng đã tạo ra giá trị mới, thị trường mới và ngành công nghiệp công nghệ mới từ sản phẩm và công nghệ hiện có. Khi ông ấy nói “công nghệ Chuột” tại Xerox, ông ấy biết phải làm gì và nắm lấy cơ hội này ngay lập tức. Xerox đã phát minh ra công nghệ này nhưng đã không biết làm gì với nó. Một người quản lí của Xerox về sau đã nói với báo chí: “Chúng tôi đang trong kinh doanh máy sao chụp cho nên nó chẳng liên quan gì tới Chuột cả.” Chính Jobs là người đã tạo ra máy tính Mac đầu tiên dùng Chuột và nó trở thành một phần của nhiều máy tính cá nhân ngày nay. Hai mươi năm trước, Sony đã phát minh ra thiết bị âm nhạc mang theo người (Sony Walkman) và vài năm sau một kĩ sư của Microsoft đã phát minh ra công nghệ MP3 nhưng Sony đã không chú ý tới công nghệ này và Microsoft lại không trong kinh doanh âm nhạc. Chính Steve Jobs là người đã nắm lấy cơ hội này và đã tích hợp cả hai công nghệ này vào trong iPod và đã làm thay đổi ngành công nghiệp âm nhạc vĩnh viễn. Là nhà phát kiến, Steve Jobs đã tổ hợp những công nghệ này vào trong một thiết kế đẹp dễ dàng dùng chức năng kết nối iPod với website (iTunes) cái đó cập nhật cho nó hàng triệu bài hát. Về sau ông ấy đã tích hợp công nghệ di động và công nghệ máy tính rồi tổ hợp nó với iPod để tạo ra iPhone v.v.
Nhiều người tin nhà doanh nghiệp là ai đó có ý tưởng hay. Sự kiện là bất kì ai đều có thể đi tới với những ý tưởng nhưng một mình ý tưởng KHÔNG làm ra tiền. Bạn cần tìm khách hàng sẵn lòng trả tiền cho ý tưởng của bạn và có khách hàng trả tiền là bước đầu tiên trong việc bắt đầu công ti của bạn. Để tìm ra khách hàng bạn phải nghĩ về nhu cầu của họ, vấn đề của họ, và điều họ muốn giải quyết và bằng việc giải quyết chúng, bạn sẽ có khách hàng. Do đó, ý tưởng phải dựa trên việc giải quyết vấn đề hay đáp ứng cho một nhu cầu để có khách hàng. Bằng việc hiểu những điều nền tảng này, bạn sẽ có cơ hội để tạo ra doanh nghiệp khởi nghiệp và đạt tới mơ ước của bạn.
Google bắt đầu là một trong bẩy động cơ tìm kiếm (vào lúc đó có 12 động cơ tìm kiếm) ý tưởng về tạo ra động cơ tìm kiếm không phải là mới nhưng điều Google đã làm là rất khác thường. Google biết rằng các công ti khác tính tiền việc dùng động cơ tìm của họ cho nên nó cho phép mọi người dùng động cơ tìm của nó mà không phải trả tiền gì. Khi nhiều người dùng động cơ tìm của nó, nó tính tiền các nhà quảng cáo để cho các quảng cáo của họ được hiển thị ở đó. Vì Google có hàng trăm triệu người dùng, các công ti sẵn lòng trả tiền để quảng cáo trên website của Google. Đó là cách Google làm ra tiền.
Trong hàng nghìn năm, sản phẩm bao giờ cũng là thứ vật lí như thức ăn, sách vở, xe cộ, nhà cửa, máy bay v.v. nhưng ngày nay nhiều sản phẩm không còn dưới dạng vật lí mà dưới dạng trừu tượng như phần mềm. Khi tổ hợp nó với phần cứng (máy tính, điện thoại, v.v.) nó trở thành thứ mới mà có thể được bán nhanh chóng và rẻ và mở ra cơ hội mới cho nhiều người, những người tạo ra ứng dụng di động, trò chơi máy tính, giải trí và ứng dụng doanh nghiệp v.v. Với Internet, có nhiều cơ hội mới mà chưa từng có trước đây. Mọi điều bạn cần là nhận diện cơ hội mới, giá trị mới, cách thức mới để giải quyết vấn đề dùng các công nghệ và bằng phát kiến, bạn có thể bắt đầu công ti riêng của bạn và đạt tới mơ ước của bạn.
—English version—
Seizing opportunity
A computer science student wrote to me: “People tell me that to be an entrepreneur, I need to have good technical background to invent new things but to start a company, I need to have business background to innovate. I am confused about invention and innovation terms. I want to start my own company after graduate as my hero is Steve Jobs. Please help.”
Answer: There is a difference between invention and innovation. Invention is the creation of a new product or technology. Innovation is the creation of a new market, a new value from existing products. To be an entrepreneur is to recognize an opportunity when it comes and ready to seize it.
Your hero, Steve Jobs is NOT an inventor but an innovator. He did not invent anything but created new value, new market and new technology industry from existing products and technologies. When he saw the “Mouse technology” at Xerox, he knew what to do and seized that opportunity immediately. Xerox invented this technology but did not know what to do with it. A Xerox manager later told the newspapers: “We are in the copy machine business so it has nothing to do with the Mouse.” It was Jobs who created the first Mac computer using the Mouse and it became part of many personal computers today. Twenty five years ago, Sonny invented the portable music device (Sony Walkman) and few years later a Microsoft engineer invented the MP3 technology but Sony did not pay attention to this new technology and Microsoft was not in music business. It was Steve Jobs who seized the opportunity and integrated both technologies into the iPod and changed the music industry forever. As an Innovator, Steve Jobs combined these technologies into a beautiful design with easy to use function to connect iPod to a website (iTunes) that updated it with millions of songs. Later he integrated mobile technology and computer technology then combined it with the iPod to create the iPhone etc.
Many people believe entrepreneur is someone who has good idea. The fact is anybody can come up with ideas but idea alone does NOT make money. You need to find customers who are willing to pay for your idea and having paying customers is the first step in starting your company. To find customers you must think about their needs, their problems, their issues and what they want to solve and by solving them, you will have customers. Therefore, the idea must be based on solving problems or fulfill a need to get customers. By understand these fundamentals, you will have the opportunity to create a startup business and achieve your dream.
Google began as one of several search engines (There were 12 search engines at that time) the idea of create a search engine is not new but what Google did was brilliant. Google knew that other companies charged money to use their search engine so it allowed people to use their search engine without paying anything. When more people were using its search engine, it charged advertisers to display their ads there. Because Google has hundred millions of users, companies are willing to pay to put advertising in Google website. That is how Google make money.
For thousands of year, product was always a physical thing such as food, books, cars, houses, planes etc. but today many products are no longer in physical form but in abstract form such as software. When combine it with hardware (Computer, phone etc.) it became a new thing that can be sold quickly and cheaply and opens new opportunity for many people who create mobile applications, computer games, entertainment and enterprise applications etc. With the Internet, there are so many new opportunities that never exist before. All you need is to identify new opportunity, new value, new way to solve problem using existing technologies and by innovation, you can start your own company and achieve your dream.
