Một sinh viên viết cho tôi: “Em thích toán học nhưng bạn em bảo em rằng không có tương lai trong toán học vì không có việc làm cho người với bằng cấp toán học. Điều đó có đúng hay không? Em có thể tìm được việc làm ở đâu với bằng cử nhân về toán và ai thuê? Xin thầy lời khuyên.”
Đáp: Bạn của bạn là sai. Bằng cấp trong toán học có thể dẫn tới nhiều nghề nghiệp như chuyên viên thống kê hay nhà thống kế, và cả hai nghề này đều đang có nhu cầu cao.
Chuyên viên thống kê giúp các công ti đánh giá rủi ro của những biến cố nào đó xuất hiện và hình thành chính sách làm giảm thiểu chi phí cho rủi ro đó. Bởi lí do này, chuyên viên thống kê là bản chất cho công nghiệp bảo hiểm. Chuyên viên thống kế tập hợp và phân tích dữ liệu để ước lượng xác suất và chi phí của việc xuất hiện một biến cố như chết, ốm, bị thương, thương tật, hay mất tài sản. Chuyên viên thống kê cũng đề cập tới các vấn đề tài chính và cách thức theo đó một công ti nên đầu tư để làm cực đại việc thu hồi theo đầu tư của nó. Phần lớn những chuyên viên thống kê có việc làm trong ngành công nghiệp bảo hiểm, đặc biệt trong bảo hiểm cuộc sống và bảo hiểm y tế hay bảo hiểm tài sản và tổn thất. Họ tạo ra các bảng xác suất xác định biến cố tiềm năng tương lai mà sinh ra việc đòi tiền bảo hiểm. Từ những bảng này, họ ước lượng số tiền mà công ti có thể mong đợi để trả cho việc đòi bảo hiểm. Chẳng hạn, chuyên viên thống kê tài sản và tổn thất tính toán số tiền được mong đợi trả được trong việc đòi bảo hiểm nảy sinh từ tai nạn ô tô, số tiền biến thiên với tuổi của người được bảo hiểm, lịch sử lái xe, kiểu xe, và các yếu tố khác. Chuyên viên thống kê đảm bảo rằng giá, được tính cho việc bảo hiểm như vậy sẽ tạo khả năng cho công ti chi trả cho đòi bảo hiểm và các chi phí khác. Chuyên viên thống kế giúp xác định chính sách của công ti về rủi ro và giúp giải thích các vấn đề phức tạp cho người điều hành công ti, quan chức chính phủ, những người làm chính sách, hay công chúng.
Nhà thống kê áp dụng kĩ năng toán học của họ để thiết kế các thực nghiệm, thu thập, xử lí và phân tích dữ liệu và diễn giải kết quả. Nhà thống kê làm việc trong đa dạng khu vực chủ đề, như sinh học, kinh tế, kĩ nghệ, thuốc men, y học, tiếp thị và giáo dục. Nhiều thực nghiệm không thể được thực hiện nếu không có kĩ thuật thống kê. Phần lớn các nhà thống kê làm việc cho chính phủ để thu thập dữ liệu cho việc làm mô hình kinh tế, chính sách xã hội cũng như lập kế hoạch. Nhiều nhà thống kê làm việc cho các doanh nghiệp tư nhân, như các công ti dược và bảo hiểm để tính toán độ chính xác thực nghiệm, hay nhận diện rủi ro của việc bảo hiểm các tình huống khác nhau. Trong doanh nghiệp và công nghiệp, nhà thống kê đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát chất lượng và trong phát triển sản phẩm. Chẳng hạn, trong công ti ô tô nhà thống kế có thể thiết kế các thực nghiệm để xác định thời gian hỏng của động cơ khi dùng trong các điều kiện thời tiết cực đoan bằng việc cho chạy động cơ cho tới khi nó ngừng hay hỏng. Trong công ti dược, nhà thống kê có thể phát triển và đánh giá các kết quả của thực nghiệm thuốc để xác định sự an toàn và tính hiệu quả của thuốc mới. Trong công ti phần mềm, nhà thống kê có thể giúp xây dựng các gói phần mềm thống kê mới để phân tích dữ liệu chính xác và hiệu quả hơn. Bên cạnh việc phát triển và kiểm thử sản phẩm, một số nhà thống kê cũng được tham gia vào ra quyết định sản phẩm nào cần chế tạo mà sẽ cho công ti sinh lời nhất. Trong công ti bảo hiểm, nhà thống kê cũng quản lí các tài sản và vay nợ, xác định rủi ro của những đầu tư nào đó.
Theo văn phòng thống kê lao động Mĩ, lương trung bình của chuyên viên thống kê là quãng $80,000 một năm (dữ liệu năm 2012) và lương trung bình của nhà thống kế là quãng $73,000 một năm (dữ liệu năm 2012). Tất nhiên, mỗi nước có thể có lương và nhu cầu khác vì điều đó biến thiên từ nước nọ sang nước kia nhưng về tổng thể, nhà thống kê đang có nhu cầu cao trong hầu hết các nước đã phát triển vì ít sinh viên hơn đang học toán ngày nay. Mặc dầu cơ hội nghề nghiệp tồn tại cho người tốt nghiệp có bằng cử nhân, đa số người làm thống kế đều có bằng thạc sĩ trong thống kê hay toán học vì nghề này thường yêu cầu nhiều toán học chuyên sâu hơn cho việc làm.
—-English version—-
Jobs in Math
A student wrote to me: “I like mathematics but my friends told me that there is no future in mathematics as there is no job for people with a math degree. Is it true or not? Where can I find job with a bachelor’s degree in math and who is hiring? Please advice.”
Answer: Your friends are wrong. A degree in mathematics can lead to a several careers such as actuary or statisticians, and both of these jobs are in high demand.
Actuaries help companies to assess the risk of certain events occurring and to formulate policies that minimize the cost of that risk. For this reason, actuaries are essential to the insurance industry. Actuaries assemble and analyze data to estimate the probability and cost of the occurrence of an event such as death, sickness, injury, disability, or loss of property. Actuaries also address financial questions and the way in which a company should invest to maximize its return on investments. Most actuaries are employed in the insurance industry, specializing in life and health insurance or property and casualty insurance. They produce probability tables which determine the potential future event that generates a claim. From these tables, they estimate the amount a company can expect to pay in claims. For example, property and casualty actuaries calculate the expected amount payable in claims resulting from automobile accidents, an amount that varies with the insured person’s age, driving history, type of car, and other factors. Actuaries ensure that the price, charged for such insurance will enable the company to cover claims and other expenses. Actuaries help determine corporate policy on risk and help explain complex matters to company executives, government officials, policyholders, or the general public.
Statisticians apply their math skills to the design of experiments, collect, process, analyze data and interpret the results. Statisticians work in a variety of subject areas, such as biology, economics, engineering, medicine, health, marketing, and education. Many experiments cannot be made without statistical techniques. Most statisticians work for government to collect data for economic modeling, social policies as well as planning. Many statisticians work for private businesses, such as pharmaceutical and insurance companies to calculate experiments accuracy, or identify the risks of insuring different situations. In business and industry, statisticians play an important role in quality control and in product development. For example, in automobile company statisticians might design experiments to determine the failure time of engines exposed to extreme weather conditions by running the engine until it fail and breakdown. In pharmaceutical company, statisticians might develop and evaluate the results of drugs experiments to determine the safety and effectiveness of new medications. In Software Company, statisticians might help construct new statistical software packages to analyze data more accurately and efficiently. In addition to product development and testing, some statisticians also are involved in deciding what products to manufacture that will give company the most profitable. In insurance company, Statisticians also manage assets and liabilities, determining the risks of certain investments.
According to the U.S. Bureau of Labor Statistics, the average salary of actuaries is about $80,000 per year (2012 data) and the average salary of statisticians is about $73,000 per year (2012 data). Of course, each country may have different wages and needs as it varies from country to country but overall, statistician is in a high demand in most developed countries as fewer students are studying math today. Although job opportunities exist for graduates with a bachelor’s degree, a majority of statisticians have a master’s degree in statistics or mathematics as it usually requires more advanced math for the jobs.
Prof. Vu
Carnegie Mellon University
